Osy i szerszenie to owady niemile widziane w otoczeniu człowieka. Najlepszą metodą na pozbycie się ich z domu lub ogrodu jest usunięcie gniazda. Podpowiadamy, jak to zrobić skutecznie i bezpiecznie.
Już sama obecność owadów latających w domu lub na działce może być dokuczliwa. Najniebezpieczniejsze są jednak ich użądlenia, które dla osób uczulonych bywają nawet śmiertelne. Jak skutecznie pozbyć się os i szerszeni? Jedyną opcją jest usunięcie gniazda, w którym się rozmnażają. Nie jest to jednak łatwe. Jak usunąć gniazdo os lub szerszeni, by nie narazić się na niebezpieczeństwo?
Co trzeba wiedzieć o osach i szerszeniach?
Osy i szerszenie chętnie zakładają gniazda w pobliżu domów lub nawet w budynkach. Najczęściej poszukują miejsc ustronnych i ukrytych, z łatwym dostępem do butwiejącego drewna. Możesz znaleźć je np. na strychach domów, gdzie przyczepiają gniada do krokwi dachu lub dachówek. Czasem wybierają też budynki gospodarcze i ogrodowe.
Gniazdo os lub szerszeni to wielowarstwowy, szary kokon, umocowany od góry lub z boku do sufitu czy ściany. Owady chętnie ukrywają też gniazda w szczelinach konstrukcji budynków lub pod parapetami. Dobrym miejscem na „dom” owadów może być również dziupla lub szczelina w starym drzewie czy ogrodzeniowym słupku.
Gniazdo składa się z wielu warstw papieru. Owady wytwarzają go, przeżuwając drewno. W środku znajdują się komórki, w których przebywają larwy oraz znosząca jaja królowa. Robotnice, czyli najczęściej spotykane osobniki, wylatują w poszukiwaniu pokarmu, a w gnieździe chronią się w nocy lub przy niesprzyjającej pogodzie.
Niebezpieczne szerszenie i osy
Osy i szerszenie są niebezpieczne ze względu na użądlenia. Oba gatunki mają mocny jad, a na dodatek – w odróżnieniu od pszczół – mogą go regenerować, żądlić wielokrotnie i nie umierają po stracie żądła. Jad jest szczególnie niebezpieczny dla osób uczulonych, dla których nawet kontakt z jednym owadem może oznaczać zagrożenie życia.
Osy i szerszenie są znacznie bardziej agresywne od pszczół. Atakują przede wszystkim w przypadku bezpośredniego kontaktu. Dlatego trzeba uważać, aby ich nie dotknąć lub nie nadepnąć na nie bosą stopą. Bardzo groźne bywają sytuacje, kiedy owad dostanie się do ust, np. z napojem. Dlatego latem nie zostawiaj otwartych butelek lub innych nieprzezroczystych pojemników i przed spożyciem zawartości sprawdzaj, czy nie wleciał do środka niepożądany gość.
Osy i szerszenie są szczególnie pobudzone latem, przy wysokich temperaturach. Wówczas rozdrażnić je może choćby jaskrawy kolor ubrania. Często do użądleń dochodzi także w momencie zbliżenia się człowieka do gniazda. Zwykle robimy to nieświadomie i niespodziewanie, np. po wejściu na dawno nieodwiedzany strych, przy pracach porządkowych lub w ogrodzie. Powodem ataku może być nawet nieprzyjemny dla owadów zapach.
Zanim zaczniesz usuwać gniazdo os lub szerszeni
Obecność jednej czy nawet kilku os nie znaczy jeszcze, że założyły w pobliżu swój „dom”. Mogą przyciągać je np. resztki jedzenia lub stały do niego dostęp. Dzieje się tak w przypadku sklepów, gdzie owady szczególnie chętnie wybierają słodkie produkty i owoce. Aby temu zapobiec, konieczne jest szczelne pakowanie wyrobów.
Dokładnie przyjrzyj się napotkanym insektom. Zdarza się, że osy bywają mylone z pszczołami. Te drugie również potrafią użądlić, są jednak mniej agresywne, a poza tym szczególnie pożyteczne. Rzadko zdarza się też, by mieszkały w dzikich gniazdach poza pasiekami. Osę różni od pszczoły smuklejsza budowa, charakterystyczne zwężenie ciała przed odwłokiem i bardziej żółte ubarwienie.
Szerszenie to najwięksi przedstawiciele rodziny osowatych. Bywa jednak, że np. niedoświadczeni działkowcy mylą je z trzmielami.
Te ostatnie to zwierzęta zupełnie nieagresywne, o krępej budowie ciała. Na dodatek są one bardzo pożądane w otoczeniu człowieka ze względu na umiejętność zapylania wielu rodzajów roślin. Zanim więc zajmiesz się usuwaniem owadów, sprawdź, czy nie wyrządzisz szkody gatunkom nieszkodliwym, a czasami nawet objętym ochroną.
Jak zlikwidować gniazdo owadów?
Wiesz już, że masz do czynienia z osami lub szerszeniami? Obserwuj ich ruch i zlokalizuj gniazdo. Jeżeli jest w miarę łatwo dostępne, możesz pokusić się o samodzielne usunięcie. Jeśli jednak zostało dobrze ukryte, np. w konstrukcji budynku albo znajduje się na znacznej wysokości, lepiej poszukać pomocy fachowców.
Samodzielne usuwanie gniazda można przeprowadzić, wykorzystując powszechnie dostępne środki chemiczne, popularnie nazywane „gaśnicami”. Środek owadobójczy najlepiej rozpylać wieczorem lub w nocy – owady są wtedy najmniej aktywne. Zachowaj jednak czujność! Nie zbliżaj się do gniazda i zadbaj o własne bezpieczeństwo. Gaśnice na owady mają zazwyczaj zasięg kilku metrów, możesz więc rozpylić środek z bezpiecznej odległości.
Gniazdo opryskane środkiem na owady zostaw w spokoju na dobę, aby substancja zadziałała. Następnie ostrożnie sprawdź, czy nie zostały jakieś żywe osobniki. Jeśli nie, zbierz owadzi domek do szczelnego worka i wyrzucić do śmietnika. To najlepsza metoda dostępna dla nieprofesjonalistów. Nie próbuj „domowych” sposobów, takich jak polewanie wodą czy podpalanie gniazda. W ten sposób tylko rozdrażnisz osy!
Profesjonalna dezynsekcja – najlepsza na osy i szerszenie
Profesjonalna dezynsekcja polega na zastosowaniu specjalistycznych substancji chemicznych. Najczęściej stosuje się opryski środkiem biobójczym nanoszone z wykorzystaniem specjalnych opryskiwaczy. Czasami przeprowadza się tzw. zamgławianie – bardzo drobno rozpylona zawiesina w postaci mgiełki ma wtedy szansę dotrzeć do trudno dostępnych miejsc. Doświadczeni profesjonaliści dobiorą najskuteczniejszy środek do zwalczania os i szerszeni i odpowiednio go zaaplikują. Zapewnia to maksymalne bezpieczeństwo procedury i nie naraża domowników. W niektórych przypadkach, kiedy gniazdo jest umieszczone szczególnie wysoko, trzeba wykorzystać profesjonalny sprzęt do wspinania. Zdarzają się nawet sytuacje, że dotarcie do gniazda owadów wymaga rozbiórki części konstrukcji budynku. Czy straż pożarna usuwa gniazda os lub szerszeni? Nie zawsze. Strażacy zazwyczaj podejmują się tego tylko w przypadku, kiedy owady znajdują się w obiektach użyteczności publicznej i stanowią duże zagrożenie. Na pomoc mogą też liczyć osoby o ograniczonych możliwościach poruszania, np. seniorzy. W przypadku prywatnych domów straż pożarna ogląda miejsca, lokalizuje gniazdo i wydaje zalecenia, aby usunęła je profesjonalna firma. Bez pomocy fachowców raczej się więc nie obejdzie!